Yabancı Olarak Türkiye'de Nasıl İş Bulabilirim?

Her yaz, kalıcı olarak Türkiye'de yaşayabilmek için burada çalışmayı arzulayan çok sayıda turist geliyor. Bu ülkede yaşama hayali kuran bu bireyler, ancak kendilerine yetecek bir iş bulmaları durumunda hayallerini gerçekleştirebileceklerinin farkındadırlar.

Türkiye'nin dört bir yanında nitelikli ve İngilizce bilen personellere sürekli ihtiyaç vardır. Bunun yanı sıra, birçok uluslararası şirket, Pazarlama, Satış, Çeviri, BT Geliştirici gibi profesyonel ve teknik pozisyonlar için yabancı işçi talep ediyor ya da bu pozisyonları Türk vatandaşlarıyla doldurmakta zorlanıyor. Tatil köyleri, oteller ve turizm ile ilgili işletmeler de yabancı işçilere özellikle yaz aylarında kolaylıkla iş imkanı sunmaktadır.

Bu yazıda, "Türkiye çalışmak için uygun bir yer mi?" ve "Yabancılar Türkiye'de nasıl çalışabilir?" sorularına cevap arayacağız. Daha fazla bilgi öğrenmek için yazının devamını okuyunuz.

Türkiye Çalışmak İçin Uygun Bir Yer mi?

Birbirinden çarpıcı mimari yapıları, etkileyici doğal parkları ve sayısız tarihi mekanı bünyesinde barındıran, zengin kültürel mirası ile Avrupa ve Asya arasında köprü görevi üstlenen Türkiye, pek çok kişinin ziyaret etmek istediği bir ülke olmuştur.

Türkiye'de iş dünyası, ülkenin başkenti Ankara ve istihdam ile uluslararası ilişkilerin merkezi İstanbul'da yoğunlaşmaktadır.

Yakın dönemde yaşanan siyasi dalgalanmalar ve bölgesel güvensizliğin artması nedeniyle turizm sektöründe yaşanan yavaşlamaya rağmen, sektörde toparlanma sinyalleri görülmekte ve turizm Türkiye ekonomisinde önemli bir rol oynamaya devam etmektedir.

Kabul edilen çok sayıda farklı milliyet, Türkiye'nin çalışanlar için kozmopolit bir cazibe merkezi haline geldiğini göstermekte ve onaylanan başvuru sayısındaki artan eğilim bu yükselişin daim olduğunu ortaya koymaktadır.

Yabancılar Türkiye'de Çalışabilir mi?

Türkiye'de yabancılar, uluslararası firmaların yoğunlaştığı İstanbul'un yanı sıra Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde çeşitli sektörlerde çalışma imkanı bulmaktadırlar. Bu nedenle, en fazla çalışma izni başvurusunun üç büyük şehir ve turizm merkezi Antalya'ya yapıldığını gözlemlemekteyiz.

Koşulsuz Çalışma İzni Alabilecek Yabancılar:

Aşağıdaki şartları karşılayan yabancılara, bu şartları karşıladıklarını Türkiye Cumhuriyeti resmi makamlarından alınan belgelerle kanıtlamaları durumunda koşulsuz çalışma izni verilecektir:

• Ebeveynleri veya çocukları Türk vatandaşı olan yabancılar;
• Türk vatandaşı ile en az üç yıldır evli olan yabancılar;
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları;
• Yurt Dışındaki Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı'nın prosedürlerine göre ikamet izni sahibi yabancılar;
• İnsani kaygılar nedeniyle ikamet izni sahibi yabancılar;
• İnsan ticareti mağduru olarak ikamet izni sahibi yabancılar;
• Vatansız (heimatlos) kişi statüsünden dolayı ikamet izni sahibi yabancılar.

Yabancı Uyrukluların Türkiye'de Çalışma İzinleri

Yabancılar İçin Çalışma İzni Nedir? Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından resmi belge şeklinde verilen ve geçerlilik süresi içerisinde Türkiye'de çalışma ve ikamet hakkı veren izin belgesidir. 6735 sayılı Uluslararası İş Kanunu'na göre yabancıların Türkiye'de bağımlı veya bağımsız çalışmaya başlamadan önce izin almaları gerekmektedir.

Türkiye'de yabancılar için üç farklı tipte çalışma izni mevcuttur:

1. Süreli Çalışma İzni - İlk başvuruda en fazla bir yıllık geçerlilik süresi olan, belirli bir gerçek veya tüzel kişiye, kamu kurum veya kuruluşuna ait özel bir işyerinde veya aynı iş kolundaki işyerlerinde çalışmanızı şart koşar. İzin süresi uzatılmak istenirse, yeni başvuru yapılması gerekir. Olumlu değerlendirilmesi hâlinde, aynı işveren nezdinde ilk uzatma başvurusunda en fazla iki yıl, sonraki uzatma başvurularında ise en fazla üç yıllık çalışma izni verilir.

2. Süresiz Çalışma İzni - Türkiye'de uzun süreli ikamet izni veya en az sekiz yıl kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilirler. Ancak, yabancının başvuru koşullarını yerine getirmesi, kendisine mutlak hak vermez.

3. Bağımsız Çalışma İzni - Mesleki niteliklere sahip yabancılar, diğer özel kanunlarda belirtilen özel şartlara göre bağımsız çalışma izni alabilirler. Bağımsız çalışma izni başvurularının uluslararası işgücü politikasına uygun olarak değerlendirilmesinde, yabancının; eğitim düzeyi, mesleki tecrübesi, bilim ve teknolojiye katkısı, faaliyetinin veya yatırımının Türkiye'deki ekonomi ve istihdama etkisi, yabancı şirket ortağı ise sermaye payı ve Uluslararası İşgücü Politika Danışma Kurulu'nun tavsiyeleri doğrultusunda Bakanlıkça belirlenecek diğer hususlar dikkate alınır. Bağımsız çalışma izni belirli bir süre için verilir.

Yabancılar, geçerli bir oturma iznine, en az 60 gün geçerliliği olan pasaporta ve şirketiyle resmi bir sözleşmeye sahip olmaları durumunda çalışma izni başvurusunda bulunabilirler. Çalışma izinleri, Türkiye'de yabancılara belirli bir işyeri veya işletme aracılığıyla verilmektedir.

Çalışma izinleri yabancılara belirli bir işyeri ve adreste çalışmak üzere verilmektedir ve yabancının bu işyerinden ayrılması halinde izin geçerliliğini kaybeder. Bir işverenden çalışma izni alan yabancının aynı izinle başka bir işyerinde çalışması mümkün olmadığından, yeni işverenin kendi işyerinde çalışabilmek için Bakanlığa çalışma izni başvurusunda bulunarak yeni bir çalışma izni alması gerekmektedir.

İşverenlerin yurt dışında çalıştıracakları çalışanlar için uygun olan tüm başvuru formlarını doldurmaları ve tüm evrakları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın ilgili birimine teslim etmeleri gerekmektedir. Yabancının çalışma izni başvurusu onaylandıktan sonra çalışmaya başlayabilir.

Sosyal güvenlik ve vergi ödemeleri işverenin sorumluluğundadır. İzin tek işe özel olduğu için herhangi bir anda işten ayrılmanız halinde izin geçersiz olacaktır. Yabancılar işten ayrıldıklarında çalışma izinleri otomatik olarak iptal edilir.

Uluslararası İş Kanunu No. 6735 uyarınca verilen çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti, 6458 sayılı Kanun'un 27. maddesi uyarınca ikamet izninin yerini alır. Ancak, Uluslararası Koruma Başvuru Sahibi, Şartlı Mülteci ve Geçici Koruma statüsüne verilen çalışma izinleri ikamet izninin yerini almaz.

Çalışma izni başvurusunda bulunmanız için gerekli her türlü bilgi ve kapsamlı başvuru kılavuzları Bakanlığımızın internet sitesinde yer almaktadır. Konuyla ilgili sorularınız için Bakanlığımızın bilgi ve danışma hattı olan "ALO 170"u da arayabilirsiniz.

Yabancılar Türkiye'de Nasıl İş Bulabilir?

Türkiye'de iş bulmak zorlu olsa da, özellikle aranan yeteneklere ve niteliklere sahipseniz, imkansız değildir. Dünyanın üçüncü büyük insan kaynakları şirketi ManpowerGroup'a göre, Türk işverenlerin %66'sı pozisyonları doldurmakta zorluk çekiyor. Mühendislik, muhasebe ve finans iş alanlarında ihtiyaç açığı en acil olanlarından.

Aşağıda listelenen kaynaklar, zengin Türk iş ilanı seçeneklerine sahip bazı popüler iş arama web sitelerini içerir. Bu kaynaklar, bir yabancı olarak Türkiye'de iş bulmanıza yardımcı olabilir.

• Google
• Facebook İş İlanları
• Kariyer.net
• Aslında
• Yenibiris
• eleman.net
• Jooble
• LinkedIn
• Networking
• Ayrıca, https://iskurisilanlari.com/ adresindeki iş ilanlarına göz atabilirsiniz.
• Expat.com, Learn4Good, Reed.co.uk, Totaljobs gibi birçok web sitesini de kullanabilirsiniz.

Çalışma haklarınızı onaylatmanız gerektiğinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın web sitesi referans olarak kullanılabilirsiniz ve bu site size "Türkiye'de İş Kanunu" hakkında birçok çalışma hukuku alanında bilgi sahibi olmanıza yardımcı olabilir.

Peki Türkiye'de Çalışmak İsteyen Yabancılar Hangi İşleri Yapabilir?

Yabancıların Türkiye'de çalışma imkanına sahip olduğu çeşitli meslekler mevcut olsa da, belirli alanlarda yabancı çalıştırılması mevzuat gereği kısıtlanmıştır. Aşağıda, Türkiye'de kanunlara göre YABANCILARIN ÇALIŞMASI YASAK olduğu bazı meslekler listelenmiştir:

• Diş hekimliği, diş hekimliği, hemşirelik. (Tabiplik ve Tıp Sanatlarının Uygulama Usulü Hakkında Kanuna Göre)
• Eczane (Eczacılar ve Eczaneler Kanununa Göre)
• Veteriner Hekimliği (Veteriner Hekimleri Birliği ve Odalarının Kuruluşu Hakkında Kanun uyarınca)
• Özel hastanelerde sorumlu müdür (Özel Hastaneler Kanunu uyarınca)
• Avukatlık (Avukatlık Kanununa Göre)
• Noterlik (Noterlik Kanununa Göre)
• Özel güvenlik görevlisi (5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetleri Kanunu 10. Maddesi uyarınca)
• Kara sularında balıkçılık, istiridye, midye, sünger, inci, mercan çıkarma, dalma, gemiyi karaya oturtma, pilotluk, kaptanlık, makine mühendisliği, katiplik, mürettebat hizmetleri gibi faaliyetler: (Kabotaj Kanununa Göre)
• Gümrük müşavirliği (4458 sayılı Gümrük Kanununun 227. maddesi uyarınca)
• Turist rehberliği (6326 sayılı Turist Rehberliği Mesleği Kanununun 3. maddesi uyarınca)

Yabancı uyruklular için Türkiye'de mevzuat ile kısıtlanmış meslekler dışında da çalışma imkanı bulunan çeşitli sektörler mevcuttur. Aşağıda Türkiye'de yabancılar tarafından sıklıkla tercih edilen meslek ve çalışma alanları listelenmiştir:

• Öğretmenlik (Türkiye'de İngilizce başta olmak üzere yabancı dillerin öğretilmesi)
• Müşteri Hizmetleri Sorumlusu
• Tatil Şirketlerinde Yaz İşleri
• Otel Eğlence Sektörü
• Uzaktan Freelancing
• Editör ve Çeviri İşleri
• İthalat-İhracat Satış Uzmanı.
• Bebek bakıcılığı
• Stajyerlik
• Yarı Zamanlı İşler
• Kendi İşini Kurma (Türkiye'de kendi şirketini kurmak veya mevcut bir şirkete ortak olmak yoluyla girişimcilik)
• Yerel ve uluslararası şirkette doldurulabilir boş pozisyonlar vb.

Ayrıca Türkiye'nin Ege ve Akdeniz bölgeleri, özellikle oteller ve turizm kuruluşlarında yabancı insan kaynaklarına mevsimlik çalışma imkanı sunmaktadır. Yabancılar, kısa bir eğitim programını tamamladıktan sonra anadillerinde turist rehberliği yapabilirler. Eğlence mekanları ve otellerde yabancılar yaz ayları boyunca geçici çalışma imkanı bulabilirler.

Türkiye'de Nasıl İş Kurulur?

Yabancıların Türkiye'de işletme kurması, uluslararası çalışma ilişkileri ve şirket hukuku mevzuatlarına bağlı olarak çeşitli prosedürleri içerir. Aşağıda, yabancılar için Türkiye'de işletme kuruluş sürecinde dikkate alınması gereken bazı hususlar bulunur.

Türkiye iş kanunlarına göre, Türkiye'de işveren yabancı uyruklular için bireysel çalışma izni temin etmek zorundadır. Bu seçenek, yalnızca Türkiye'de yasal olarak en az beş yıl ikamet etmiş olanlar için geçerlidir. Bu çalışma izni, Türk ekonomisine katkı sağlayacak bir işletme kurma planına bağlıdır.

2017 yılında Uluslararası İşgücü Kanunu'nda yapılan revizyon kapsamında, yüksek nitelikli yabancılar için Turkuaz Kart Sistemi yürürlüğe girmiştir. Puan tabanlı sistem kullanılarak süresiz ikamet izinlerinin verilmesi nedeniyle yabancılar için oldukça avantajlı bir seçenektir.

Yabancılar için en yaygın işletme türü, iki veya daha fazla yabancı uyruklu tarafından kurulan kısıtlı yetkide şirketlerdir. Bu tür şirketlerin kuruluşu için en az bir hissedar ve 10.000 TL minimum sermaye zorunludur.

Türkiye'de yabancı olarak çalışmayla ilgili kuralların çeşitli istisnaları mevcuttur ve kanunlar sürekli değişmektedir. Bu nedenle, en güncel bilgiler için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na danışılması tavsiye edilir. Ayrıca, Türkiye'de yasadışı çalışırken yakalanan yabancılar para cezası ve hatta bazı durumlarda sınır dışı edilme gibi yaptırımlarla karşı karşıya kalabilirler.

Türkiye Hakkında Daha Fazla Bilgi

Yazımızda “ Yabancılar Türkiye’de nasıl iş bulabilir?” sorusunun yanıtını vermeye çalıştık. Umarız yazımızı faydalı bulmuşsunuzdur. Bu tarz konulara ilginiz varsa TERRA Real Estate web sitesinde Türkiye'de yaşamak hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz. Detaylı bilgi almak için " Türkiye'de Yaşam Maliyetleri " sayfasını inceleyin.

Sorularınız varsa bize mesaj atabilir, arayabilir veya Alanya'daki ofisimizi ziyaret edebilirsiniz.

Size Yardımcı Olmamızı İster misiniz?

Emlak alımıyla ilgili merak ettiklerinizi bize sormak için [email protected] adresinden bize bir e-posta gönderin.